«روف گاردن» (به انگلیسی roof garden) پدیدهای است كه طی ده سال اخیر در ايران مورد توجه قرار گرفته و به معناي ایجاد فضای سبز بر پشت بام است. متخصصان این کار هم روف گاردن را هر فضاي سبزي كه فارغ از ارتفاع به نوعي بر يك بام ايجاد شود، میدانند. چه بام يك پاركينگ باشد و چه بام يك ساختمان پنجاه طبقه. مهم اين است كه روي يك بام ايجاد شود. از طرفي ريشه و تاريخچه اين پديده را به باغهای معلق بابل مربوط ميكنند! اينكه بختالنصر پادشاه بابل، ۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح براي همسر ايرانياش باغها و فضاهاي سبزي بر پشت بامهاي قصر ساخته بوده است. در اين گزارش نگاهي به اهميت، شيوه اجرا و هزينههاي باغهاي معلق انداختهايم. به روف گاردن در فارسی باغ بام , بام باغی یا بام سبز نیز گفته می شود.
برای مشاهده هیتر تراسی کپسولی کلیک کنید
چرا بامها سبز ميشوند؟
امروزه ايجاد فضاي سبز بر پشت بامها رفتهرفته به نياز زندگي انسان مدرن تبديل ميشود. زيرا زندگي در شهرهاي بزرگ با ترافيكها و دود ماشينها و كارخانهها به نحو چشمگيري زندگي انسانها را تحت تاثير قرار داده است. كوچهها تنگ است و خيابانها باريك. رشد غيراصولي و قارچگونه آپارتمانها هرگونه امكان ايجاد فضاي سبز شهري بر سطح زمين را از بين برده است و نياز به فضاي سبز چيزي نيست كه بتوان از آن چشم پوشيد؛ بنابراين باغها به پشتبامها رفتهاند. پشتبامهايي كه به نظر ميرسد به بهترين نحو ممكن ميتوان از آنها استفاده کرد. باغچههاي معلق شهرهاي امروزي مزاياي زيادي دارند. از تميز نگه داشتن هوا گرفته تا كاهش دماي هوا. همچنين به لحاظ بصري نيز روفگاردنها به نوعي به زيباسازي شهر كمك ميكنند.
بیشتر بخوانید: تاریخچه کوتاه مبلمان فضای باز
بخار بيش از حد هوا را ميگيرند و مانع از جاري شدن سيلابهاي شهري ميشوند. همچنين ميتوان در روفگاردن مواد خوراكي چون سبزي خوردن را پرورش داد و به نوعي سقفها به باغچهاي براي رفع مايحتاج خانوادهها تبديل شوند. مهمتر اينكه براي دمي آسودن از هياهوي خيابانها، قدم زدن در باغچه كوچك شخصي بر بام خانه بسيار لذتبخش است. همچنين این بافتهای گیاهی زیبا نهتنها میتوانند بام ساختمانهای خنثی و کسلکننده شهری را زنده کنند، بلکه فضایی مناسب را برای زندگی پرندهها و حشرات مفید برای محیط زیست فراهم میآورند. كاهش میزان آلودگی صوتی و توليد اكسيژن در محیط از ديگر كارهايي است كه از دست اين باغهاي مرتفع برميآيد.
روف گاردن در ساير فرهنگها
در حال حاضر آلمان، كانادا و سنگاپور از پيشگامان ساخت باغچههاي معلق محسوب ميشوند. در اين كشورها ايجاد باغهاي پشتبامي در دستور كار صاحبان كشور قرار گرفته است. در حالي كه در ايران اين نوع كارها بيشتر جنبه شخصي دارند و جا افتادنش زمان ميبرد. مثلا در آلمان ايجاد روفگاردن بر بام ساختمانهاي تازهساز اجباري شده است. قانوني که در صورت اجرایی شدن در شهرهای دودگرفته کشورمان به راحتي ميتواند پاركها را از كف زمين به آسمانها ببرد تا هر كسي بتواند هرگاه دلش خواست در باغچه شخصياش دمي بيارامد.
برای مشاهده قیمت آتشدان باغی کلیک کنید
گياهان مناسب روفگاردن و دکوراسیون
گياهاني كه براي اين فضا استفاده ميشوند بايد در برابر نور شديد آفتاب، بادهاي تند و سرماي شديد مقاوم باشند. ژوژه، شمعدانی، گل مبارک كه به آن علف مریم هم میگویند، گل انگشتانه، گل مروارید عطری، تاجالملوک، آرابیس یا سبد نقرهای، کروپسیس، گل گندم، آرمریا، رعنای زیبا، برونرا، گل اختر، شببوی زرد، اوبری تا، بگونیای دائم گل، برژنیا، بو مادران، گل کاغذی، گل سرخ و استیلب، گلهایی هستند که در بیشتر موارد توانایی مقابله با اوضاع بد آب و هوایی در شهر بزرگ را دارند و میتوانند در بیشتر ماههای سال با طراوت و پرگل باشند. مبلمان باغی مبلمانیست که متریال مورد استفاده از آن مخصوص فضای باز است. استفاده از مبلمان فضای باز برای دکوراسیون و طراحی روف گاردن توصیه می گردد. مثلا انواع صندلی حصیری و چتر و سایبان ضد آب مناسب دکور روف گاردن هستند.
محیط کشت مناسب
معیارهای اصلی ساخت یک محیط کشت مناسب برای باغچههای سقفی عبارتند از سبک وزن بودن، توانایی در نگهداری مواد غذائی و رطوبت کافی برای رشد گیاه و توانائی در ایجاد یک ساختار سفت و در عین حال قابل زهکشی در خاک. خاکهای آماده مخلوط کردن در بازار وجود دارند؛ ولی برای هر پروژه باید مخلوط خاکی مناسب را تهیه کرد. ماسه ريز، پوسته صدف، پوسته درخت كاج، كود نيتروفرم و سولفات آهن از جمله تركيبات خاك روفگاردنها هستند. معمولا به جای ریگ در بتون سبکوزن از پوسته صدف استفاده میشود. باد، آفتاب، سایه و دماهای شدید مانند خشکیها و رطوبتهای طولانی مدت، بارش برف و یخبندان، بیش از سایر نقاط یک ساختمان برای باغچههای سقفی مشکلزا هستند. برای مشاهده باربیکیو ذغالی ویلایی مناسب روف گاردن کلیک کنید.
حادترین مشکلات زمانی به بار میآیند که سرما و گرمای شدید وجود داشته باشد. در چنین مناطقی، تمام لولهکشیها باید کاملا عایق شده باشند. وزن برف و یخ نباید از محدودیتهای وزنی سیستم ساختمانی سقف تجاوز کند. در مناطق مستعد بارانهای شدید، باید برای جلوگیری از بروز سیل، زهکشیهای سطحی و زیر سطحی مناسبی فراهم شود. حتی در مناطقی که این محدودهها تقلیل یافتهاند، ممکن است محدودههای موقتی در اثر بروز طوفان یا شرایط جوی خاص پدید بيايند.
روفگاردن و رونق كسبوكارها
ايجاد باغچههاي پشتبامي با همكاري تيمي از متخصصان محیط زیست، کشاورزی، معماری و شهرسازی ايجاد ميشود. چون تفاوتهای طراحی و ساختاری مهمی بین ساخت محوطه در سطح زمین و محوطههای بالای سقف وجود دارد. محافظت از تمامیت سقف و ساختمان، زهکشی مناسب، ایجاد یک محیط کشت سبکوزن بادوام، سازگاری با آب و هوا، آبیاری بهینه، انتخاب تجهیزات و مصالح ساختمانی و تامین آب به عنوان یک عامل طراحی، ایمنی و امنیت عمومی و سهولت در امر محافظت از جمله كارهايي است كه تنها از دست اين متخصصان برميآيد. برای مشاهده قیمت تاب باغی مناسب روف گاردن کلیک کنید.
انتخاب یک ساختمان مناسب، گیاهان انتخاب شده و نوع کاشت گیاهان، نوع رسیدگی به گیاهان از نظر آب، خاک و کود، نحوه مراقبت از باغچه در طول سال و بررسی میزان تاثیر وزن باغچه بر کل وزن ساختمان از مواردی است که باید حتما در ایجاد چنین باغچههایی مد نظر قرار بگیرد. بنابراين شركتهايي در اين زمينه ايجاد شدهاند كه كارشان ايجاد فضاي سبز بر پشتبامها است؛ البته با رعايت اصول تخصصي و فني. رعايت اصولي كه مانع از آسيب رسيدن به ساختمانها ميشود و طول عمر فضاي سبز بامها را نيز تضمين ميكند.